İskandinav Mitolojisine Umumî Bir Bakış



Günümüze kadar ulaşmış kayıtlara göre İskandinavlar birçok tanrıya ve tanrıçaya sahipti. Bunlar arasında okçu ve savaşçı tanrı Ull ve verilen sözleri kayıt altına alıp sözünü yerine getirmeyen kişileri cezalandıran tanrıça Var gibi bazı simalar hakkında elimizdeki bilgiler kısıtlıdır. 

İskandinav tanrılarının en meşhurları Aesir soyludur. İskandinav topluluklarının başı, diğer tanrıların babası,gizem ve büyünün tanrısı, savaşçıların koruyucusu Odin'dir. Herkesin yazgısını bilen tanrıça Frigg Odin'in karısıdır. Diğer tanrılar bunların çocukları olarak bilinirler. Bunların ilki ve en mühimi Aesir'i düşmanlardan koruyan savaşçı tanrı Thor'dur. Altından saçları olan Sif ile evlidir (Sirhakkında saçları dışında pek bir bilgi maalesef yoktur). Odin'in diğer oğulları Bragi ve Baldr'dır. Hitabet ve şiir sanatının tanrısı Bragi, ebedi gençlik elnalarını elinde bulun asduran önemli tanrıçalardan Idunn ile evlidir. Talihsizliğiyle ünlü Baldr ise tanrıça Nanna ile evlidir. Baldr kör tanrı olan Hod tarafından kazara öldürülmüştür. Fenrir'in zincire vurulmasına yardım ederken sağ elini kaybeden bilge savaş tanrısı Tyr da Odin'in oğludur. Dünyanın ve tanrıların sonunu getirecek nihai savaşın habercisi olan Heimdall ise daha gizemli bir sima olup Loki'nin düşmanıdır. Loki, bir dev olan Farbauti'nin oğludur ve yarı tanrı yarı iblistir. Kendisine sadık Sigyn ile evli olmasına karşın dişi dev Angrboda ile birliktelik kurmuştur. Bu birlikteliğin sonucunda olan ve kötü,uğursuz oldukları bilinen üç çocuğu olmuştur. Kurt Fenrir, Dünya Yılanı Iormungard, yeraltı diyarının yöneticisi Hel.

Aesir gibi Vanir tanrıları da vardır. Bu tanrılar bereket ve zenginlik tanrıları olarak da bilinir. Bunlar Niord, Freyr ve Freyia'dır. Niord denizcilik, balıkçılık ve bolluk tanrısıdır. Dişi bir dev olan Skadi ile evlenmiş lâkin anlaşamadıkları için evlilikleri kısa sürmüştür. Niord'un çocukları ikiz kardeş olmalarına rağmen birbirleriyle ilişkiye girmiş Freyr ve Freyia'dır. Freyr dişi bir dev olan Gerd ile Freyia ise Od adında birisiyle evlenmiştir. Bu ikisi bereket ve doğurganlık tanrısıdır.

Tanrılar sınıfının altında yer alan cüceler, elfler, nornlar, cadılar ve valkyrieler gibi diğer doğaüstü mahlûkların yanı sıra Hoenir, Kvasir, Gefion, Vali, Vili, Ve, Vidar ve bunlara benzer ikincil tanrılar da vardır. Tanrıların en büyük düşmanı ise İotnar'dır. Tekili İotunn olan bu sözcük dev olarak çevrilmekle beraber demonlar ya da troller olarak da çevrilmektedir.

Kaynak: R.I. Page-İskandinav Mitleri

Yorumlar